رعایت بهداشت در طول ارتودنسی
رعایت نکات بهداشتی، در طول ارتودنسی چقدر اهمیت دارد؟ اگر اخیراً دندانهایتان را ارتودنسی کردهاید، حتماً از متخصص ارتودنسی خود صحبتهایی درباره نکات بهداشت دندانهای ارتودنسی شده شنیدهاید. سعی و تلاش ما این بوده است که در این مقاله به اهمیت این موضوع و نحوه صحیح مراقبت از دهان و دندانها در طول درمان ارتودنسی بپردازیم. مطالعه دقیق یا مرور محتوای این مقاله بسیار به شما کمک خواهد کرد. لطفاً محتوای این صفحه را با دقت مطالعه کنید.
اهمیت رعایت بهداشت قبل از شروع درمانهای ارتودنسی
قبل از اینکه درمان ارتودنسی را شروع کنید، حتماً باید دندانهایتان را جرمگیری کنید. این کار باعث تسهیل تمیزکاری دندانها در طول ارتودنسی میشود. همچنین، ضروری است که مشکلات دندانی و بیماریهای لثه را قبل از شروع درمان تشخیص داده و مشکلات را برطرف کنید. در غیر این صورت (در صورت برطرف نشدن شکل)، درمان شروع نخواهد شد یا تلاشها و هزینههای انجام شده در ارتودنسی بینتیجه خواهد ماند، زیرا این مشکلات موجب شکست درمان میشوند و زحمات شما و متخصص ارتودنسی را بیهوده خواهد کرد.

اهمیت رعایت بهداشت قبل از شروع درمانهای ارتودنسی
به دلیل تغییر شکل و ساختار بریسهای ارتودنسی، ضروری است که به بهداشت دهان و دندانها توجه کنید. این تغییرات ممکن است منجر به افتادن و گیر کردن مواد غذایی شوند. قبلاً شما با مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، دندانهای خود را تمیز میکردید، اما در حین درمان ارتودنسی لازم است که تمیزکاری بریسها را نیز به روال خود اضافه کنید. بعد از هر وعده غذایی، دندانها و بریسها آلوده میشوند، که این موجب افزایش خطر پوسیدگی دندانها میشود.
سوال بسیاری از شما عزیزان این است که آیا ارتودنسی موجب پوسیدگی دندانها میشود؟ من برای اینکه به این سوال شما بصورت کامل پاسخ دهم، مقالهای را در سایت کلینیک دندانپزشکی مایا، منتشر کردم. اگر مایلید به این مقاله بروید، روی کلمه رابطه ارتودنسی و پوسیدگی دندان، کلیک کنید.
تمیز کردن دندانهای با براکت ارتودنسی در روزهای ابتدایی
در ابتدا و در چند روز اول بعد از درمان ارتودنسی، نظافت و مراقبت از براکتهای ارتودنسی ممکن است کمی چالشبرانگیز به نظر برسد. اما بعد از گذشت چند روز و بعد از اینکه به حضور براکتها در دهان خود عادت کردید، متوجه خواهید شد که تمیز کردن دندانها با براکتهای ارتودنسی آنچنان هم که فکر میکردید، کار دشواری نیست. مسواکزدن و رعایت نکات بهداشتی در دندانهای ارتودنسی نیازمند کمی زمان، صبر، حوصله و مسئولیتپذیری است. ” بنظرم اگر این ویژگیها در شما نیست، تصمیم به انجام ارتودنسی نگیرید :)”
نحوه مراقبت از بهداشت دهان و دندانهای ارتودنسی
برای حفظ بهداشت دهان و دندانهای ارتودنسی، به موارد زیر توجه داشته باشید:
1. با دقت زیر سیمها و اطراف براکتها را مسواک کنید.
2. بین 2 تا 5 دقیقه زمان بگذارید و براکتها را مسواک کنید.
3. به هر دندان 10 ثانیه وقت اختصاص دهید و از درستی انجام این کار مطمئن شوید.
4. روزانه دندانها و براکتها را در آینه و با نور کافی بررسی کنید.
5. مقداری خمیر دندان حاوی فلوراید را بر روی مسواک بریزید.
6. مسواک را با زاویه 45 درجه نسبت به دندانها و براکتها قرار داده و با حرکات چرخشی دندانها را تمیز کنید.
7. از مسواک نرم استفاده کرده و از حرکات افقی خودداری کنید.
8. مسواکها برای دندانهای ارتودنسی به سرعت فرسوده میشوند، بنابراین به موقع آنها را تعویض کنید.
9. با رعایت نکات بهداشتی، از پوسیدگی دندانها جلوگیری کنید.
10. با براش ارتودنسی میان براکتها و زیر سیمها را به آرامی تمیز کنید.
11. مسواکی میان دندانی میتواند اطراف براکتها و سیمها را تمیز کرده، درحالی که به سیمها آسیبی وارد نمیشود.
12. قبل از مسواکزدن، الاستیکهای بین براکتها یا کشهای ارتودنسی را خارج کنید.
13. الاستیکها را بعد از مسواکزدن دوباره سر جای خود برگردانید.
مصرف این خوراکیها ممنوع
در بعضی موارد، متخصص ارتودنسی ممکن است به شما توصیه کند که از مصرف برخی از غذاها و نوشیدنیها پس از ارتودنسی خودداری کنید. به عنوان مثال، غذاهایی مانند ته دیگ، بلال، هویج خام و شکلاتهای سفت و تافی میتوانند باعث شکسته شدن براکتها شوند. همچنین، نوشیدنیهای حاوی کربنات، قهوه، زعفران، چایهای پررنگ و نوشابههای سیاه و زرد نیز توصیه نمیشوند.
در ضمن، بهتر است مصرف شکر و سایر محصولات شکری مانند کیک، بستنی، شیرینی و شکلات را به حداقل برسانید. در صورت مصرف این موارد، باید بلافاصله از مسواک و نخ دندان استفاده کنید.
نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید، این است که برای حفظ بهداشت دندانهای ارتودنسی شده خود، پس از خوردن هر نوع غذا یا نوشیدنی حتماً مسواک بزنید.
لیست وسایل مورد نیاز
از آنجایی که درمان ارتودنسی ممکن است به مدت 18 تا 36 ماه برای بسیاری از افراد ادامه یابد، رعایت بهداشت دهان و دندان در این دوره بیش از پیش اهمیت پیدا میکند. برای این منظور، استفاده از ابزارها و تجهیزات بهداشتی مانند مسواک ارتودنسی، نخ دندانهای مخصوص، مسواک بین دندانی، واترجت و … ضروری است. در ادامه به معرفی این وسایل بهداشتی پرداخته میشود. خرید و استفاده از این ابزارها میتواند به عنوان یک توصیه مهم از ارتودنتیستها در راستای حفظ بهداشت دندانهای ارتودنسی شده مطرح شود. این ابزارها و تجهیزات وسایل بهداشتی مهمی برای حفظ ارتودنسی بهحساب میآیند.
مسواک مخصوص ارتودنسی
ظاهر مسواکهای ارتودنسی، متفاوت از مسواکهای عادی است. بهطور مثال، سر این مسواکها کوچکتر است؛ زیرا مسواکهایی که سر بزرگی دارند، نمیتوانند بهخوبی دندانها را تمیز کنند. همچنین، موهای آنها باید کاملاً نرم باشند و به راحتی در دست قرار گیرند.
برای خرید مسواک ارتودنسی، میتوانید به برچسبهای روی مسواکها توجه کنید. معمولاً روی برچسب مسواکهای مخصوص ارتودنسی نوشته شده “مسواک ارتودنسی” یا مناسب برای دندانهای ارتودنسی شده.
استفاده از مسواکهای بین دندانی
مسواکهای بین دندانی تفاوتهای قابل توجهی با مسواکهای معمولی دارند. این مسواکها بهصورت کاملا اختصاصی برای تمیز کردن فضای میان دندانها طراحی شدهاند. به همین دلیل، سری بسیار نازک دارند که با موهای کوتاه و نرم تجهیز شده است. موهای نرم در اطراف سر این مسواکها به خوبی تمام سطوح بین دندانی را تمیز می کنند.
مسواکهای بین دندانی با طرحها و اندازههای متنوعی تولید میشوند و بهتر است از اختصاصیترین نوعی که توسط متخصصتان با توجه به فضاهای بین دندانی و شرایط سنیتان توصیه میشود، استفاده کنید.
استفاده از نخ دندان
در صورتی که قبل از شروع درمان ارتودنسی معمولاً با نخ دندان بین دندانهای خود را تمیز میکردید، حالا و با شروع مراحل ارتودنسی باید با تمرکز بیشتری به این امر پرداخته شود. شما میتوانید از نخ دندانهای معمولی برای پاکسازی بریس و دندانها استفاده کنید، یا از نخ دندانهای اختصاصی ارتودنسی، که امروزه با نام “نخ دندان ارتودنسی” شناخته میشوند، استفاده نمایید. این اقدام به مراقبت دقیقتر از دندانها در طول فرآیند اصلاح موقعیت آنها کمک میکند.
نخ دندان معمولی، با وجود کارایی، چون بدون روکش مومی است، ممکن است در بین دندانها یا اتصالات ارتودنسی گیر کند. این گیر کردن منجر به پارگی زودرس و عملکرد ناکافی نخ دندان میشود. بنابراین، اگر تصمیم به استفاده از نخ دندان معمولی دارید، بهتر است نخ دارای روکش مومی را انتخاب کنید.
استفاده از نخ دندان ارتودنسی، نسبت به نخ دندان معمولی، رعایت بهداشت ارتودنسی را آسانتر میکند. دو مدل اصلی از نخ دندان ارتودنسی به شرح زیر میباشند:
1. گیره نخ دندان DENTAL FLOSS PICK
2. رد کننده نخ دندان FLOSS THREADER
گیرههای نخ دندان: استفاده از این نوع گیرهها بسیار ساده است. گیره نخ دندان ارتودنسی شامل تکهای کوچک از نخ دندان به همراه یک نگهدارنده پلاستیکی است. مدت زمان موردنیاز برای تمیز کردن لابهلای دندانها با این نخ دندان ارتودنسی نسبت به روشهای دیگر نسبتاً کمتر است.
رد کننده نخ دندان FLOSS THREADER: فلاس تریدرها برای افرادی که با رد کردن نخ دندان به پشت سیم ارتودنسی مشکل دارند، مناسباند. همانطور که در تصویر زیر نمایش داده شده است، با استفاده از فلاس تریدر، نخ دندان به خوبی در فضای پشت بریس قرار میگیرد و امکان رد کردن نخ دندان به سمت پشت دندانها ایجاد میشود.
استفاده از نخ دندان و مسواک، به تنهایی کافی نیست
استفاده از مسواک و نخ دندان برای بهداشت دندانها در حین ارتودنسی ممکن است به چالش برانگیزد. وجود دستگاههای ارتودنسی میتوانند مانع از دسترسی مسواک و نخ دندان به تمام بخشهای بریس (براکتها، سیمها و غیره) شوند و یا بطور کاملا از لابهلای دندانها ذرات مواد غذایی را پاک نکنند.
اگر به شستشوی دهان و دندان وقت کافی اختصاص داده نشود و تمام سطوح دندانی به درستی تمیز نشوند، ذرات ریز ممکن است در لابهلای دندانها باقی بمانند.
با گذشت زمان این ذرات غذایی میتوانند به تشکیل پلاک، جرم دندان و در نهایت پوسیدگی دندان منجر شوند. بنابراین، به منظور حفظ بهداشت دندانها، زمان کافی را برای شستشوی آنها اختصاص دهید و از دهانشویههای ارتودنسی نیز استفاده نمایید.
دلیل پیشنهاد استفاده از دهانشویه ارتودنسی چیست؟
استفاده از دهانشویه ارتودنسی باعث تمیزی بهتر دندانها میشود. با این کار، بهداشت دندانها در طول فرآیند درمان ارتودنسی بهتر انجام میشود و عوارضی همچون انباشت ذرات ریز مواد غذایی در لابهلای دندانها و بریس را به حداقل میرساند. علاوه بر این، استفاده از دهانشویه ارتودنسی میتواند احتمال ایجاد لکههای سفید رنگ روی دندانها پس از اتمام درمان ارتودنسی را کاهش دهد.
در واقع، پلاک دندانی به جز ایجاد پوسیدگی و حفرهها، ممکن است باعث وقوع واکنشهای نامطلوبی در مینای دندان شود که به آنها “کلسیفیکاسیون” یا “دمینرالیزاسیون” میگویند. هنگامی که بریسها از دندانها برداشته میشوند، برخی از بیماران ممکن است لکههای سفید رنگ در ناحیه اتصال براکتها را مشاهده کنند. اما با استفاده از دهانشویه ارتودنسی حاوی فلوراید، این فرآیند برعکس میشود و لکههای سفید روی دندانهای شما پس از پایان درمان، ایجاد نمیشود.
سوال: دهانشویه ارتودنسی را قبل یا بعد از مسواک زدن استفاده کنیم؟
اما معمولاً بیشتر افراد پس از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، دهانشویه ارتودنسی را به دلیل تمایل به زدودن باقیمانده ذرات مواد غذایی از بین دندانها و بریس، استفاده میکنند.
دهانشویه ارتودنسی چه ویژگیهایی دارد؟
برای انتخاب بهترین دهانشویه برای ارتودنسی، به موارد زیر توجه کنید:
– برچسپ محصول: اطمینان حاصل کنید که روی برچسپ دهانشویه مشخص شده است که مخصوص ارتودنسی یا دهانشویه ارتودنسی است.
– حاوی فلوراید و مواد ضد باکتری: دهانشویه باید حاوی فلوراید و مواد ضد باکتری باشد تا به حفظ دندانها و ارتودنسیها کمک کند.
– بدون الکل: اطمینان حاصل کنید که دهانشویه بدون الکل است، زیرا الکل ممکن است باعث خشکی دهان شود و مشکلات دیگری ایجاد کند.
– بدون عامل تحریککننده: مطمئن شوید که دهانشویه هیچ عامل تحریککنندهای ندارد که ممکن است به آسیب دهان یا لثه منجر شود.
– مناسب برای کودکان: اگر کودک شما درمان ارتودنسی را انجام داده است، مطمئن شوید که دهانشویه مناسب برای کودکان است.
– حاوی مواد مسکن و تقویتکننده لثه: برخی دهانشویهها حاوی مواد مسکن و تقویتکننده لثه هستند که میتوانند به راحتی به سلامت دهان و لثه کمک کنند.
برای پیدا کردن بهترین دهانشویه ارتودنسی، بهتر است با متخصص خود مشورت کنید.
معمولاً خواندن برچسبهای روی دهانشویهها یک راه مطمئن است، اما اگر اطلاعات کافی ندارید، بهتر است از دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی خود کمک بگیرید.
آنها ممکن است دهانشویههایی را به شما توصیه کنند که برای نیازها و وضعیت دندانها و دستگاههای ارتودنسیتان مناسب باشند. همچنین، متخصص ارتودنسی در صورت معرفی برند خاصی از دهانشویه ارتودنسی، نحوه استفاده صحیح از آن را به شما توضیح خواهد داد.
واترجت
واترجت یک دستگاه کوچک و باریک است که به همه افراد در راستای حفظ بهداشت دهانی در طول درمان ارتودنسی کمک میکند. این دستگاه به ویژه برای افرادی که غذاها در لابهلای بریسهایشان گیر میکند، توصیه میشود. علاوه بر این، خانمهایی که در دوران بارداری ارتودنسی را تجربه میکنند، میتوانند این وسیله که از مهمترین وسایل بهداشتی در دوران درمان ارتودنسی است، استفاده کنند.
جمعبندی
در این مقاله به بررسی اهمیت بهداشت دهان در طول درمان ارتودنسی پرداختیم. تمیز کردن دندانها و دستگاههای ارتودنسی در طول درمان میتواند به پیشگیری از پوسیدگی، بروز لکههای سفید روی دندانها و ایجاد واکنشهای غیرمطلوب در مینای دندان کمک کند. استفاده از مسواک ارتودنسی، نخ دندانهای مخصوص ارتودنسی، دهانشویههای ارتودنسی و واترجت ابزارهایی هستند که به بهداشت دهان و دندانها کمک میکنند. در انتخاب دهانشویه مناسب نیز بهتر است با متخصص ارتودنسی خود مشورت کرده و راهنماییهای او را در انتخاب و استفاده از دهانشویه دنبال کنید. به این ترتیب، با رعایت نکات بهداشتی، میتوانید در طول درمان ارتودنسی از دندانهای سالم و زیبا بهرهبرده و نتیجه مطلوب از درمان را به دست آورید.