انواع ایمپلنت دندان (روش های کاشت، قیمت، جنس، ظاهر)

اگر به دنبال پاسخ ساده و واضحی برای سوال «انواع ایمپلنت دندان چیست؟» هستید، باید بدانید ایمپلنت دندان نوعی پایه فلزی است که جایگزین ریشه دندان‌های از دست رفته می‌شود و پس از قرارگیری در استخوان فک، تاج دندان روی آن نصب می‌شود تا عملکرد و ظاهر طبیعی دندان را بازگرداند. این روش درمانی نه تنها جویدن را بهبود می‌بخشد، بلکه سلامت استخوان فک و زیبایی لبخند شما را نیز حفظ می‌کند.

در این مقاله قصد داریم به طور کامل و گام‌به‌گام انواع ایمپلنت دندان را از نظر جنس، شکل، برند، طول و قطر و روش‌های کاشت بررسی کنیم تا بتوانید بهترین انتخاب را بر اساس شرایط و نیازهای خود داشته باشید. اگر می‌خواهید اطلاعات جامع و مفیدی درباره ایمپلنت‌ها کسب کنید، ادامه مقاله را از دست ندهید.

ایمپلنت دندان چیست؟

ایمپلنت دندان نوعی دندان کاشتنی است که جایگزین دندان‌های از دست رفته می‌شود و ظاهری طبیعی و عملکردی مشابه دندان‌های اصلی دارد. معمولاً این ایمپلنت‌ها از جنس تیتانیوم ساخته می‌شوند و پس از قرار گرفتن در استخوان فک، با بافت استخوان جوش می‌خورند. این فرآیند باعث افزایش قدرت جویدن، حفظ سلامت استخوان فک و همچنین زیبایی لبخند می‌شود. به طور کلی، پس از کشیدن دندان‌های آسیب دیده، پایه ایمپلنت که به آن فیکسچر نیز گفته می‌شود، درون استخوان فک کاشته می‌شود و پس از مدت زمان لازم برای تثبیت، تاج دندان متناسب با دهان بیمار بر روی آن نصب می‌گردد. با توجه به تنوع جنس، برند و تکنولوژی ساخت ایمپلنت‌ها، انتخاب نوع مناسب ایمپلنت بر اساس شرایط خاص هر فرد صورت می‌گیرد.

چند نوع ایمپلنت داریم؟

ایمپلنت‌های دندانی بر اساس ویژگی‌هایی مانند جنس مواد سازنده، روش نصب، طول و قطر، برند تولید کننده و مراحل درمان به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. این تنوع باعث می‌شود تا پزشک بتواند با توجه به شرایط استخوان و لثه بیمار، تعداد دندان‌های از دست رفته و بودجه در دسترس، بهترین گزینه را انتخاب کند. به طور کلی، مهم‌ترین دسته‌بندی‌های ایمپلنت شامل موارد زیر هستند:

• انواع ایمپلنت بر اساس جایگاه کاشت

• انواع ایمپلنت بر اساس طول و قطر

• انواع ایمپلنت بر اساس برند

• انواع ایمپلنت بر اساس مراحل درمان

• انواع ایمپلنت بر اساس جنس

• انواع ایمپلنت بر اساس شکل ظاهری

در ادامه هر کدام از این دسته‌بندی‌ها را به تفصیل بررسی خواهیم کرد.

انواع ایمپلنت بر اساس جایگاه

ایمپلنت‌های دندانی بر اساس جایگاهی که در دهان و استخوان فک قرار می‌گیرند، به چند نوع اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام کاربردها و ویژگی‌های خاص خود را دارند. شناخت این انواع به پزشک و بیمار کمک می‌کند تا بهترین انتخاب متناسب با شرایط فک و دهان انجام شود.

ایمپلنت دندان اندواستیل (endosteal implant):

ایمپلنت اندواستیل یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین انواع ایمپلنت دندان است که معمولاً در درمان‌های دو مرحله‌ای استفاده می‌شود و عملکرد اثبات شده‌ای دارد. این نوع ایمپلنت به شکل پیچ‌های کوچک ساخته شده از جنس تیتانیوم است که پس از کاشت در داخل استخوان فک، پایه‌ای محکم برای نصب دندان‌های مصنوعی فراهم می‌کند. ایمپلنت‌های اندواستیل به دلیل استحکام بالا و سازگاری عالی با بدن، گزینه نخست بسیاری از درمان‌های ایمپلنت به شمار می‌روند.

ویژگی‌های ساختاری ایمپلنت اندو استیل

• دارای ساختار استوانه‌ای شکل

• تشکیل شده از دو پیچ و یک اباتمنت (قطعه رابط)

• دارای سطح صاف یا همراه با تیغه‌های صاف برای افزایش چسبندگی

• قابل ساخت با متریال‌هایی مانند تیتانیوم، سرامیک و زیرکونیا

• تولید شده در اشکال مختلف شامل پیچی، عرضی و تیغه‌ای

ایمپلنت ساب پریواستیل (subperiosteal implant):

ایمپلنت ساب پریواستیل برخلاف ایمپلنت اندواستیل، درون استخوان فک قرار نمی‌گیرد و به جای آن روی استخوان فک و زیر لثه قرار داده می‌شود. این نوع ایمپلنت شامل پایه‌های فلزی است که بخشی از آن زیر لثه و بخشی بیرون از آن باقی می‌ماند تا دندان‌های مصنوعی روی آن نصب شوند. ایمپلنت ساب پریواستیل برای بیمارانی که تراکم استخوان فک آن‌ها بسیار کم است و امکان پیوند استخوان وجود ندارد، انتخاب مناسبی است. این روش کاشت، بدون ایجاد برش یا شیار در استخوان انجام می‌شود و به ویژه برای افرادی که شرایط پیچیده‌تری دارند توصیه می‌شود.

ویژگی‌های اصلی ایمپلنت ساب پریو استیل

• قاب فلزی ساخته شده از کروم، کبالت یا مولیبدن

• ترمیم سریع و آسان لثه پس از کاشت

• استحکام و دوام بسیار بالا

• عملکرد عالی و ظاهر طبیعی دندان

• قابلیت استفاده به جای دندان مصنوعی متحرک

ایمپلنت زیگوماتیک (zygomatic Implant)

ایمپلنت زیگوماتیک برای بیمارانی کاربرد دارد که به دلیل تحلیل شدید استخوان فک، شرایط لازم برای کاشت ایمپلنت معمولی را ندارند. در این روش، ایمپلنت به جای قرارگیری در استخوان فک، به استخوان گونه (استخوان زیگوماتیک) متصل می‌شود که تراکم استخوانی بالاتری دارد و می‌تواند پایه‌ای مستحکم برای دندان‌های مصنوعی فراهم کند. این نوع ایمپلنت معمولاً در مواردی که پیوند استخوان امکان‌پذیر نیست، به عنوان راهکاری جایگزین استفاده می‌شود و امکان بازیابی سریع عملکرد جویدن و زیبایی را برای بیماران فراهم می‌آورد.

انواع ایمپلنت بر اساس مراحل درمان

ایمپلنت‌های دندان بر اساس روش و مراحل جراحی و نصب به چند نوع مختلف تقسیم می‌شوند. هر کدام از این روش‌ها مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند و انتخاب آن‌ها بسته به شرایط استخوان فک، سلامت بیمار و نیازهای درمانی صورت می‌گیرد.

ایمپلنت یک مرحله ای

در ایمپلنت‌های یک مرحله‌ای، پایه ایمپلنت و اباتمنت (قطعه اتصال‌دهنده بین پایه و تاج دندان) به طور همزمان درون استخوان فک و لثه نصب می‌شوند. به این ترتیب نیازی به انجام جراحی دوم نیست و فرآیند کاشت سریع‌تر انجام می‌شود. با این حال، این روش حساس‌تر است و نصب نادرست آن ممکن است باعث فشار بیش از حد به بافت‌های اطراف و آسیب به لثه و استخوان شود. به همین دلیل توصیه می‌شود این نوع ایمپلنت تنها توسط متخصصان مجرب انجام شود.

ایمپلنت دو مرحله ای

ایمپلنت دو مرحله‌ای یکی از رایج‌ترین روش‌های کاشت دندان است که در دو جراحی جداگانه انجام می‌شود. ابتدا جراح بافت لثه را برش داده و سوراخ کوچکی در استخوان فک ایجاد می‌کند تا پایه تیتانیومی ایمپلنت درون استخوان قرار گیرد. سپس لثه بخیه می‌شود و پس از گذشت دوره بهبودی، جراحی دوم برای نصب اباتمنت و تاج دندان انجام می‌شود. این روش به‌دلیل استحکام بیشتر و امکان بهبود بهتر بافت‌ها، گزینه‌ای مطمئن برای بسیاری از بیماران است.

ایمپلنت فوری

ایمپلنت فوری یکی از جدیدترین روش‌های درمانی است که امکان نصب دندان در همان روز کاشت پایه ایمپلنت را فراهم می‌کند. این روش با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته و مواد با کیفیت بالا، زمان درمان را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد و به بیماران اجازه می‌دهد به سرعت به زندگی روزمره و جویدن طبیعی بازگردند. این نوع ایمپلنت معمولاً در ناحیه قدامی فک بالا بسیار مؤثر است و نتایج بالینی نشان‌دهنده نرخ موفقیت و بقاء بالای آن حتی در نواحی مولر است. البته این روش نیازمند شرایط خاص استخوانی و دقت بالا در کاشت است.

ایمپلنت فول ماوس

ایمپلنت فول ماوس یا ایمپلنت کامل فک، راه‌حلی دائمی برای افرادی است که تمام دندان‌های فک بالا و پایین خود را از دست داده‌اند یا دندان‌هایشان به شدت آسیب دیده است. در این روش، تمامی دندان‌های مصنوعی روی پایه‌های ایمپلنت کاشته شده در استخوان فک نصب می‌شوند تا عملکرد جویدن، زیبایی و سلامت دهان و دندان به طور کامل بازیابی شود. این درمان، جایگزین مناسبی برای پروتزهای متحرک است و راحتی و ثبات بیشتری را برای بیمار فراهم می‌آورد.

تقسیم‌بندی انواع ایمپلنت

ایمپلنت‌های دندانی بر اساس محل قرارگیری سطح کاشت در استخوان و لثه، به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. شناخت دقیق این تقسیم‌بندی به انتخاب بهترین روش درمانی کمک می‌کند.

ایمپلنت bone level

ایمپلنت‌های Bone Level به آن دسته از ایمپلنت‌ها گفته می‌شود که سطح کاشت آن‌ها دقیقاً هم‌سطح با استخوان فک قرار می‌گیرد. این نوع ایمپلنت‌ها می‌توانند به روش‌های یک مرحله‌ای یا دو مرحله‌ای کاشته شوند و خود به سه دسته مختلف تقسیم‌بندی می‌شوند:

• اتصال Internal Connection: در این نوع اتصال، اباتمنت (قطعه رابط) با یک برجستگی شش ضلعی به داخل حفره شش ضلعی موجود در ابتدای فیکسچر وارد شده و توسط پیچ محکم می‌شود. این نوع اتصال معمولاً در ایمپلنت‌های معمولی کاربرد دارد اما در مینی ایمپلنت‌ها استفاده نمی‌شود.

• اتصال External Connection: در این حالت، بخش شش ضلعی برجسته در انتهای فیکسچر قرار دارد و حفره اتصال در داخل اباتمنت است. این نوع اتصال معمولاً برای ایمپلنت‌هایی با قطر کم و در نواحی خلفی با قطر بزرگ کاربرد دارد.

• ایمپلنت‌های Bone Level: این ایمپلنت‌ها به دلیل قرارگیری دقیق در سطح استخوان، استحکام بالا و تطابق خوب با ساختار فک را فراهم می‌کنند و در بسیاری از درمان‌های پیچیده کاربرد دارند.

ایمپلنت miniimplants - Tissue level

ایمپلنت‌های Miniimplants-Tissue Level به ایمپلنت‌هایی گفته می‌شود که سطح کاشت آن‌ها به جای قرارگیری در سطح استخوان، در سطح لثه قرار می‌گیرد. این نوع ایمپلنت‌ها معمولاً قطر کمتر از ۳ میلی‌متر دارند و به عنوان راه‌حلی مناسب برای نواحی با قطر استخوانی بسیار نازک یا برای دندان‌های موقت استفاده می‌شوند. به دلیل قرارگیری در سطح لثه، این ایمپلنت‌ها عمدتاً به روش یک مرحله‌ای کاشته می‌شوند و نصب سریع‌تر و راحت‌تری دارند.

انواع ایمپلنت بر اساس برند

در بازار ایمپلنت‌های دندانی برندهای متنوعی وجود دارند که هر کدام با ویژگی‌ها و فناوری‌های خاص خود، گزینه‌های متعددی برای بیماران فراهم می‌کنند. از جمله برندهای مطرح و معتبر جهانی می‌توان به Nobel Biocare، Straumann، Dentsply Zimmer و MIS اشاره کرد. هر کدام از این برندها با هدف ارائه راه‌حل‌های مؤثر و بادوام برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته یا آسیب‌دیده توسعه یافته‌اند. برای انتخاب بهترین برند ایمپلنت، علاوه بر قیمت، باید کیفیت ساخت، مواد به‌کار رفته و میزان موفقیت درمان را نیز در نظر گرفت. در مقاله «معرفی و مقایسه بهترین برند ایمپلنت دندان» به طور کامل به بررسی و مقایسه این برندها پرداخته شده است.

انواع ایمپلنت بر اساس جنس

جنس مواد سازنده ایمپلنت‌ها نقش بسیار مهمی در موفقیت درمان و سازگاری با بدن بیمار دارد. دو جنس اصلی در ساخت ایمپلنت‌های دندانی رایج است که هر کدام مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند: تیتانیوم (Titanium) و زیرکونیا (Zirconia).

ایمپلنت titanium

تیتانیوم یکی از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین فلزات مورد استفاده در ساخت ایمپلنت‌های دندانی است که از دهه 1950 میلادی وارد این حوزه شده است. ایمپلنت‌های تیتانیومی به دلیل سازگاری بسیار بالا با استخوان فک، مقاومت عالی و عدم ایجاد حساسیت یا آلرژی برای بدن، به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. تیتانیوم به استخوان اجازه می‌دهد به طور کامل رشد کند و با ایمپلنت جوش بخورد که این موضوع به دوام و استحکام بالای ایمپلنت کمک می‌کند. این فلز در چندین گرید مختلف موجود است که رایج‌ترین آن‌ها گرید ۵ است؛ این آلیاژ ترکیبی از تیتانیوم با وانادیوم و آلومینیوم است که به دلیل استحکام و سبکی بالا، بیشترین کاربرد را در ساخت ایمپلنت‌های دندانی دارد.

ایمپلنت zirconia

زیرکونیا فلزی نسبتاً جدیدتر در حوزه ایمپلنت‌های دندانی است که از دهه 1990 میلادی به بعد وارد بازار شده و محبوبیت قابل توجهی پیدا کرده است. این ماده سرامیکی دارای ویژگی‌های زیست‌سازگار عالی، مقاومت بالا و ظاهر سفید رنگ طبیعی است که باعث می‌شود برای افرادی که حساسیت به فلز دارند یا به دنبال گزینه‌ای با ظاهر طبیعی‌تر هستند، انتخاب مناسبی باشد. برخی برندهای اروپایی پیشرو، ایمپلنت‌های زیرکونیا را به بازار عرضه کرده‌اند که علاوه بر زیبایی ظاهری، دوام و عملکرد مطلوبی نیز دارند.

انواع ایمپلنت بر اساس شکل ظاهری

ایمپلنت‌های دندانی از نظر شکل ظاهری معمولاً در دو نوع اصلی عرضه می‌شوند که هر کدام متناسب با شرایط استخوان فک و نیازهای درمانی بیمار انتخاب می‌گردد:

• ایمپلنت استوانه‌ای (Cylinder): این نوع ایمپلنت دارای بدنه‌ای به شکل استوانه است و سطح تماس گسترده‌ای با استخوان فراهم می‌کند که برای بسیاری از بیماران مناسب است.

• ایمپلنت مخروطی (Taper) یا Root Form: این مدل به شکل مخروطی یا ریشه دندان طبیعی طراحی شده است و به دلیل شکل هندسی خاص، در استخوان‌های نرم یا تحلیل رفته، ثبات و نفوذ بهتری دارد. ایمپلنت‌های مخروطی باعث توزیع یکنواخت‌تر فشار در استخوان شده و سرعت ادغام با استخوان را افزایش می‌دهند.

انتخاب شکل ایمپلنت بر اساس شرایط آناتومیکی و توصیه متخصص ایمپلنت انجام می‌شود تا بهترین نتیجه درمانی حاصل گردد.

انواع ایمپلنت بر اساس طول و قطر

یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب ایمپلنت دندان، طول و قطر آن است که بسته به میزان استخوان موجود در فک و موقعیت کاشت، متفاوت است. برندهای مختلف ایمپلنت، طول‌ها و قطرهای متنوعی را ارائه می‌دهند که به پزشک امکان می‌دهد مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کند.

• طول ایمپلنت: طول ایمپلنت‌ها معمولاً از ۵ میلی‌متر شروع می‌شود که به آن‌ها «ایمپلنت کوتاه» (Short Implant) گفته می‌شود. طول ایمپلنت‌ها معمولاً به صورت افزایشی حدود ۲ میلی‌متر اضافه شده و تا طول استاندارد ۱۶ میلی‌متر نیز در بازار موجود است.

• قطر ایمپلنت: قطر ایمپلنت‌ها از ۳ میلی‌متر شروع می‌شود و ایمپلنت‌هایی با قطر کمتر از این اندازه، تحت عنوان «مینی ایمپلنت» شناخته می‌شوند. قطر ایمپلنت‌ها معمولاً با افزایش نیم میلی‌متری متغیر است و حداکثر قطر رایج حدود ۶ میلی‌متر است.

تعیین طول و قطر مناسب ایمپلنت بر اساس میزان استخوان موجود، محل کاشت و نیازهای عملکردی بیمار اهمیت فراوانی دارد و می‌تواند تأثیر مستقیمی بر موفقیت درمان داشته باشد.

سخن پایانی

ایمپلنت دندان یکی از پیشرفته‌ترین و مؤثرترین روش‌های جایگزینی دندان‌های از دست رفته است که با تنوع بالا در جنس، برند، شکل و روش‌های کاشت، امکان انتخاب بهترین گزینه متناسب با شرایط هر فرد را فراهم می‌کند. آگاهی از انواع ایمپلنت و ویژگی‌های هر کدام به شما و پزشک متخصص کمک می‌کند تا درمانی دقیق، مطمئن و با دوام داشته باشید. در نهایت، انتخاب ایمپلنت مناسب نه تنها سلامت دهان و دندان را بهبود می‌بخشد بلکه لبخندی زیبا و اعتماد به نفس را برای شما به ارمغان می‌آورد. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره تخصصی، حتماً با دکتر شریعتی تماس بگیرید و بهترین راهکار درمانی را متناسب با نیاز خود انتخاب کنید.