جراحی سینوس لیفت برای ایمپلنت دندان | مراحل، عوارض و هزینه
اگر دندانپزشک به شما گفته که به «جراحی لیفت سینوس» نیاز دارید، احتمالاً این سؤال برایتان پیش آمده: لیفت سینوس چیست و چرا باید انجام شود؟ پاسخ کوتاه این است: وقتی استخوان فک بالای شما به اندازه کافی ضخامت ندارد، لیفت سینوس انجام می‌شود تا با اضافه کردن استخوان، شرایط لازم برای کاشت موفق ایمپلنت فراهم شود.
اما این تنها شروع ماجراست…
در ادامه‌ی این مقاله، با جزئیات دقیق‌تری درباره‌ی انواع جراحی لیفت سینوس، مراحل آن، شرایط لازم، مراقبت‌های بعد از عمل، میزان درد و موفقیت درمان آشنا می‌شوید. اگر می‌خواهید با اطمینان بیشتری تصمیم بگیرید، خواندن ادامه این مطلب را از دست ندهید.
جراحی سینوس لیفت چیست و چرا انجام می‌شود؟
عمل سینوزیت چگونه است؟ (لیفت سینوس چیست)
جراحی لیفت سینوس یکی از مراحل ضروری در برخی از درمان‌های ایمپلنت دندان است. وقتی استخوان فک بالایی به اندازه کافی ضخامت یا ارتفاع ندارد، قرار دادن پایه ایمپلنت در آن ناحیه غیرممکن یا پرریسک می‌شود. در این شرایط، دندانپزشک برای آماده‌سازی فک، عمل لیفت سینوس را پیشنهاد می‌دهد.
در این جراحی، غشای کف سینوس (که بالای فک قرار دارد) به آرامی به سمت بالا برده می‌شود و سپس فضای خالی ایجادشده با مواد پیوند استخوانی پر می‌گردد. این عمل باعث افزایش ارتفاع استخوان فک بالا می‌شود و شرایط مناسب برای کاشت موفق ایمپلنت فراهم می‌گردد. این جراحی معمولاً در ناحیه دندان‌های آسیای بزرگ و کوچک فک بالا انجام می‌شود، جایی که سینوس‌ها نزدیک به استخوان فک قرار دارند.
جراحی سینوس لیفت برای چه افرادی ضروری است؟
جراحی لیفت سینوس برای افرادی ضروری است که به دلیل تحلیل استخوان فک، امکان کاشت ایمپلنت را ندارند. تحلیل استخوان ممکن است به دلایل مختلفی مانند از دست دادن دندان، بیماری‌های لثه، یا حتی نقص‌های مادرزادی رخ دهد. در این افراد، استخوان فک به‌ویژه در ناحیه عقب فک بالا، کمتر از ۴ تا ۶ میلی‌متر ارتفاع دارد و نمی‌تواند پشتیبانی مناسبی برای ایمپلنت فراهم کند.
از جمله شرایطی که انجام لیفت سینوس را ضروری می‌کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
وجود بیماری‌های لثه مانند پریودنتیت مزمن
-
کشیدن دندان و عدم جایگزینی آن در زمان مناسب
-
تحلیل استخوان به‌مرور زمان پس از از دست دادن دندان
-
ناهنجاری‌های فک بالا یا نواقص مادرزادی
-
درمان‌های مرتبط با سرطان که باعث از بین رفتن بخشی از استخوان شده‌اند
در این موارد، لیفت سینوس به‌عنوان یک راهکار پیش‌نیاز برای موفقیت در درمان ایمپلنت مطرح می‌شود.
انواع جراحی سینوس لیفت کدام‌اند؟
عمل لیفت سینوس به دو روش اصلی انجام می‌شود: لیفت سینوس باز (Open) و لیفت سینوس بسته (Closed). انتخاب بین این دو روش، به میزان تحلیل استخوان فک بالا و شرایط خاص هر بیمار بستگی دارد. در هر دو روش، هدف افزایش حجم استخوان فک بالا برای پشتیبانی بهتر از ایمپلنت دندان است، اما نحوه دسترسی به حفره سینوس و روش تزریق مواد استخوانی با هم تفاوت دارد.
۱. جراحی سینوس لیفت باز یا اُپن
جراحی سینوس لیفت باز رایج‌ترین و قدیمی‌ترین روش انجام این عمل است. در این تکنیک، ابتدا برشی روی لثه در ناحیه فک بالا ایجاد می‌شود تا استخوان زیر آن نمایان گردد. سپس دندانپزشک یک پنجره کوچک روی استخوان فک باز می‌کند و از آن مسیر، غشای سینوس را به‌آرامی به سمت بالا لیفت می‌دهد. فضای ایجادشده با مواد پیوند استخوانی پُر شده و سپس ناحیه بخیه زده می‌شود.
در این روش، به دلیل شدت مداخله جراحی، معمولاً بین ۴ تا ۶ ماه باید منتظر ماند تا استخوان جدید تشکیل شده و شرایط برای ایمپلنت فراهم شود. تورم و کبودی در این نوع جراحی بیشتر است و حتی ممکن است به نواحی زیر چشم یا گردن نیز برسد. همچنین، یکی از مهم‌ترین ریسک‌های این روش، احتمال سوراخ شدن یا پارگی غشای سینوس است.
۲. جراحی سینوس لیفت بسته یا کلوز
روش بسته یا کلوز، تکنیکی کم‌تهاجمی‌تر نسبت به لیفت باز است. در این روش، بدون نیاز به ایجاد برش گسترده روی لثه، تنها یک سوراخ کوچک مشابه حفره ایمپلنت در استخوان ایجاد می‌شود. سپس با ابزارهای تخصصی، غشای سینوس به‌طور کنترل‌شده به بالا رانده شده و مواد استخوان‌ساز از همان مسیر وارد ناحیه می‌گردد.
یکی از مزایای مهم این روش این است که در بسیاری از موارد می‌توان ایمپلنت را در همان جلسه جراحی و به‌صورت همزمان با لیفت سینوس نصب کرد. این کار باعث کاهش طول درمان و ناراحتی بیمار می‌شود.
تفاوت عمل سینوس دندان باز و بسته در چیست؟
تفاوت اصلی بین این دو روش در میزان تهاجمی بودن و زمان لازم برای کاشت ایمپلنت است:
-
در روش باز، نیاز به برش وسیع لثه و دسترسی مستقیم به استخوان وجود دارد؛ به همین دلیل معمولاً ایمپلنت در جلسه‌ای جداگانه و چند ماه بعد انجام می‌شود.
-
در روش بسته، جراحی با کمترین برش و از طریق مسیر ایمپلنت صورت می‌گیرد و معمولاً امکان کاشت همزمان ایمپلنت وجود دارد.
به طور خلاصه، لیفت باز مناسب بیمارانی است که به شدت دچار تحلیل استخوان شده‌اند، اما اگر میزان تحلیل استخوان محدود باشد، روش بسته انتخاب بهتر و سریع‌تری خواهد بود.
تفاوت جراحی سینوس لیفت با پیوند استخوان چیست؟
هرچند جراحی سینوس لیفت و پیوند استخوان هر دو با هدف افزایش حجم استخوان انجام می‌شوند، اما تفاوت‌های مهمی دارند:
-
پیوند استخوان معمولاً در نواحی مختلف فک (چه بالا و چه پایین) و برای بازسازی کلی استخوان انجام می‌شود.
-
اما جراحی سینوس لیفت به‌طور خاص در ناحیه فک بالا، پشت دندان‌های آسیای بزرگ و در نزدیکی حفره سینوس‌ها انجام می‌شود و هدف آن لیفت غشای سینوس و افزودن حجم استخوان در آن نقطه است.
در واقع، می‌توان گفت لیفت سینوس یک نوع خاص از پیوند استخوان است که برای شرایط ویژه و در موقعیت خاصی از فک بالا کاربرد دارد.
مراحل جراحی سینوس لیفت چگونه است؟
عمل سینوس لیفت یکی از جراحی‌های پیش‌نیاز برای کاشت ایمپلنت دندان در فک بالاست که نیاز به دقت و ارزیابی دقیق دارد. در این بخش با مراحل این جراحی، شرایط انجام همزمان ایمپلنت و لیفت، و نکات مهم پیش از عمل آشنا می‌شوید.
۱. مراحل انجام جراحی
پس از گرفتن عکس‌های رادیولوژی و ارزیابی وضعیت سینوس و استخوان فک، جراحی لیفت سینوس با مراحل زیر انجام می‌شود:
-
بی‌حسی موضعی به بیمار تزریق می‌شود.
-
برشی در بافت لثه ایجاد شده و لثه به‌آرامی بالا زده می‌شود تا استخوان فک نمایان گردد.
-
قسمتی از استخوان فک در ناحیه مورد نظر برش داده می‌شود.
-
غشای سینوس به‌آرامی به سمت بالا لیفت می‌شود.
-
فضای خالی ایجاد شده با مواد پیوند استخوانی پُر می‌شود. این مواد می‌توانند از بدن خود بیمار، اهداکننده یا منابع حیوانی مانند پودر استخوان گاوی باشند.
-
محل جراحی بخیه زده شده و مراقبت‌های بعد از عمل آغاز می‌شود.
در اغلب موارد، برای تثبیت استخوان جدید و ادغام آن با فک، باید ۴ تا ۶ ماه صبر کرد تا شرایط مناسب برای کاشت ایمپلنت فراهم شود.
۲. سن مناسب برای عمل لیفت سینوس
سن انجام این جراحی معمولاً بین ۲۲ تا ۶۵ سالگی است. در این بازه، تراکم استخوان و سلامت عمومی بیمار به‌گونه‌ای است که نتایج جراحی معمولاً موفقیت‌آمیز خواهد بود. با این حال، تصمیم نهایی بر اساس وضعیت فک، پرونده پزشکی و تشخیص دندانپزشک متخصص گرفته می‌شود.
۳. آزمایش‌های مورد نیاز قبل از عمل
پیش از اقدام به جراحی لیفت سینوس، چند آزمایش و تصویربرداری تشخیصی جهت بررسی شرایط بیمار انجام می‌شود:
-
تصویربرداری با اشعه ایکس (پانورامیک): برای مشاهده ساختار کلی فک و سینوس‌ها
-
اسکن CBCT (توموگرافی با پرتو مخروطی): تصویر سه‌بعدی دقیق از استخوان و فضای سینوسی
-
قالب‌گیری دندانی: جهت بررسی نحوه قرارگیری ایمپلنت
-
بررسی پرونده پزشکی و سابقه بیماری‌ها: برای اطمینان از عدم وجود محدودیت برای جراحی
۴. در چه شرایطی نباید ایمپلنت و لیفت سینوس را همزمان انجام داد؟
در برخی موارد، بهتر است جراحی سینوس لیفت و کاشت ایمپلنت به‌صورت همزمان انجام نشود. مهم‌ترین این شرایط عبارتند از:
-
وجود عفونت فعال در دندان‌ها یا سینوس‌ها
-
کم بودن بیش از حد تراکم استخوان فک (زیر ۴ میلی‌متر)
-
شرایط پزشکی خاص که باعث تأخیر در بهبودی زخم می‌شوند
در این شرایط، ابتدا باید مشکل موجود برطرف شده و سپس با فاصله زمانی مناسب، جراحی ایمپلنت انجام شود.
۵. جراحی سینوس لیفت چقدر طول می‌کشد؟
مدت‌زمان این جراحی بسته به نوع لیفت (باز یا بسته) و شرایط بیمار، متفاوت است. اما در حالت کلی، بین ۶۰ تا ۹۰ دقیقه زمان برای انجام لیفت سینوس لازم است. در صورتی که عمل به‌صورت همزمان با کاشت ایمپلنت انجام شود، ممکن است زمان بیشتری نیاز باشد.
۶. آیا می‌توان ایمپلنت را همزمان با لیفت سینوس انجام داد؟
بله، در برخی موارد که ارتفاع استخوان فک به میزان کافی (حدود ۴ میلی‌متر یا بیشتر) باشد، می‌توان ایمپلنت را همزمان با لیفت سینوس نصب کرد. این روش بیشتر در تکنیک لیفت سینوس بسته انجام می‌شود و باعث کاهش تعداد جلسات درمان و تسریع روند کاشت دندان می‌شود.
اما اگر استخوان بسیار تحلیل رفته باشد، بهتر است ابتدا لیفت انجام شده و پس از چند ماه، ایمپلنت در جای خود قرار گیرد.
مزایا و موفقیت جراحی سینوس لیفت
مزایای جراحی سینوس لیفت چیست؟
-
ایجاد حجم استخوان کافی: با لیفت سینوس، ارتفاع و عرض استخوان فک بالا افزایش یافته و فضای مناسب برای قرارگیری ایمپلنت فراهم می‌شود.
-
پایداری اولیه بهتر ایمپلنت: استخوان جدید به جذب و تثبیت پایه ایمپلنت کمک کرده و خطر شل شدن یا لق شدن آن را کاهش می‌دهد.
-
افزایش طول عمر ایمپلنت: پیوند استخوان با کیفیت، فشارهای جویدن را بهتر تحمل کرده و از نشت یا شکست ایمپلنت جلوگیری می‌کند.
-
دسترسی به نواحی پشت فک: در مناطقی که به‌خاطر نزدیکی سینوس‌ها ارتفاع استخوان کم است، لیفت سینوس امکان کاشت ایمپلنت در دندان‌های آسیای بزرگ را فراهم می‌کند.
-
کاهش نیاز به پیوند استخوان گسترده: به‌جای جراحی‌های بزرگ برای بازسازی کلی فک، تنها ناحیه نزدیک سینوس تقویت می‌شود که تهاجمی‌تر و با دوره نقاهت کوتاه‌تر است.
میزان موفقیت درمان چقدر است؟
مطالعات و گزارش‌های بالینی نشان می‌دهد که نرخ موفقیت جراحی سینوس لیفت وقتی توسط دندانپزشک یا جراح فک و صورت متخصص و با تجربه انجام شود، بین ۸۵ تا ۹۵ درصد است. این درصد بالای موفقیت تحت تأثیر عواملی مانند کیفیت مواد پیوند استخوانی، تکنیک جراحی (باز یا بسته)، مراقبت‌های پس از عمل و وضعیت سلامت عمومی بیمار قرار دارد. با رعایت دقیق نکات قبل و بعد از جراحی و انتخاب تیم درمانی مجرب، احتمال ادغام کامل استخوان جدید با فک و موفقیت طولانی‌مدت ایمپلنت به‌شدت افزایش می‌یابد.
مراقبت‌های بعد از جراحی سینوس لیفت
رعایت مراقبت‌های صحیح بعد از لیفت سینوس کلید رسیدن به بهبود سریع، جلوگیری از عوارض و فراهم‌کردن شرایط ایدئال برای موفقیت ایمپلنت است. در ادامه، مهم‌ترین نکات دوران نقاهت، نحوه خوابیدن، محدودیت‌های ورزشی و علت احساس سفتی در گونه را مرور می‌کنیم.
دوران نقاهت چقدر است؟
-
مدت بهبودی اولیه معمولاً ۲ تا ۳ هفته طول می‌کشد؛ طی این مدت تورم، کبودی و حساسیت در ناحیۀ گونه و فک طبیعی است.
-
ترمیم کامل استخوان پیوندی بسته به حجم استخوان اضافه‌شده ۴ تا ۶ ماه زمان می‌برد؛ در این بازه نباید فشاری مستقیم به محل جراحی وارد شود.
-
مهم‌ترین احتیاط‌ها در دو هفته‌ی اول عبارت‌اند از: عطسه کردن با دهان باز، خودداری از فین‌کردن، پرهیز از نوشیدنی‌های خیلی داغ یا مکیدنی، و مصرف مرتب آنتی‌بیوتیک و دهان‌شویه آنتی‌میکروبیال طبق دستور دندانپزشک.
بعد از عمل سینوس لیفت چگونه بخوابم؟
-
به پشت بخوابید و دو بالش زیر سر بگذارید تا سر ۳۰-۴۵ درجه بالاتر از بدن قرار گیرد؛ این وضعیت گردش خون را بهبود می‌دهد و تورم و خونریزی را کم می‌کند.
-
حداقل سه تا پنج شب اول از خوابیدن به پهلو یا روی شکم خودداری کنید؛ فشار روی گونه می‌تواند باعث جابجایی پیوند یا باز شدن بخیه شود.
-
اگر ناچارید عطسه کنید، دهان خود را باز نگه دارید تا فشار هوا از راه دهان تخلیه شود و به سینوس‌ها آسیبی وارد نشود.
آیا بعد از جراحی می‌توان ورزش کرد؟
-
در ۱۰ تا ۱۴ روز نخست از هر فعالیت سنگین مثل دویدن، وزنه‌برداری، یوگای معکوس و حرکات هوازی شدید پرهیز کنید؛ این حرکات فشار خون و احتمال خونریزی را افزایش می‌دهند.
-
پیاده‌روی سبک در خانه یا محیط آرام بعد از ۴۸ ساعت، اگر درد و سرگیجه ندارید، اشکالی ندارد و به بهبود گردش خون کمک می‌کند.
-
بازگشت کامل به برنامه‌ی ورزشی تنها پس از معاینه‌ی کنترل و تأیید دندانپزشک امکان‌پذیر است؛ معمولاً از هفته‌ی سوم به بعد و به‌صورت تدریجی.
چرا احساس سفتی در گونه دارم؟
-
احساس سفتی یا تیرکشیدن خفیف در گونه در ۴۸ تا ۷۲ ساعت نخست به دلیل تورم طبیعی است و با کمپرس سرد متناوب (۲۰ دقیقه کمپرس، ۲۰ دقیقه استراحت) کاهش می‌یابد.
-
اگر سفتی همراه با درد شدید، تب، ترشح بدبو یا بدترشدن تدریجی بود، ممکن است نشانه‌ی عفونت یا پارگی غشای سینوس باشد؛ فوراً به دندانپزشک اطلاع دهید.
-
مصرف منظم آنتی‌بیوتیک، دهان‌شویه ضدعفونی‌کننده و رعایت بهداشت دهان‌ودندان، احتمال عفونت و سفتی طولانی‌مدت را به حداقل می‌رساند.
نکته کلیدی: برای جلوگیری از جابه‌جایی مواد پیوند استخوان، طی دو هفته‌ی اول از مکیدن سیگار یا نوشیدنی با نی، فشار ناگهانی به بینی و پرواز هوایی طولانی خودداری کنید. با رعایت این دستورالعمل‌ها، بستر استخوانی سالم و محکمی برای ایمپلنت آینده فراهم خواهد شد.
جراحی سینوس لیفت درد دارد؟
بله، مانند هر عمل جراحی دیگری، لیفت سینوس با ایجاد برش در بافت لثه همراه با احساس درد خفیف تا متوسط در روزهای اولیه است. برای کنترل درد و ناراحتی:
-
دندانپزشک داروهای مسکن خوراکی (مانند ایبوپروفن یا استامینوفن) تجویز می‌کند.
-
طی ۳ تا ۵ روز اول، داروها را طبق دستور مصرف کنید تا تورم و درد سریع‌تر فروکش کند.
-
استفاده از کمپرس سرد موضعی (۲۰ دقیقه روی گونه و ۲۰ دقیقه استراحت) در ۴۸ ساعت نخست، به کاهش درد و تورم کمک می‌کند.
-
با کاهش التهاب و تثبیت مواد پیوند استخوان، معمولاً پس از یک هفته درد محسوس به حداقل می‌رسد و نیازی به مسکن‌های قوی‌تر نخواهد بود.
آیا لیفت سینوس باعث بروز مشکلات سینوسی می‌شود؟
در اکثر بیماران، لیفت سینوس بدون عارضه اتفاق می‌افتد؛ اما به‌طور نادر ممکن است مشکلات موقت سینوسی ایجاد شود:
-
احتقان سینوس یا احساس گرفتگی بینی تا چند روز پس از عمل طبیعی است و با اسپری سالین و داروهای ضداحتقان قابل کنترل است.
-
احتمال ایجاد سینوزیت موقتی در صورتی که باکتری‌ها وارد حفره سینوسی شوند، وجود دارد؛ مصرف به‌موقع آنتی‌بیوتیک و رعایت بهداشت دهان و بینی، خطر سینوزیت را کاهش می‌دهد.
-
در موارد بسیار نادر، پارگی غشای سینوس می‌تواند رخ دهد که در صورت عدم درمان مناسب ممکن است منجر به نشت مایع سینوسی یا عفونت شود. جراح با ترمیم سریع غشا یا تعویق کاشت ایمپلنت، این ریسک را به حداقل می‌رساند.
با انتخاب تیم درمانی مجرب و رعایت دقیق نکات قبل و بعد از جراحی، می‌توانید از حداقل عوارض سینوسی برخوردار شوید و روند بهبودی راحت‌تری را تجربه کنید.
سخن پایانی:
در پایان، جراحی سینوس لیفت یکی از روش‌های مهم و مؤثر در آماده‌سازی فک بالا برای کاشت ایمپلنت دندان است که به افراد با تحلیل استخوان فک امکان می‌دهد از درمان‌های ایمپلنت بهره‌مند شوند. این جراحی با افزایش حجم استخوان و فراهم آوردن بستری مستحکم، احتمال موفقیت و دوام ایمپلنت را به طور چشمگیری بالا می‌برد. انتخاب روش مناسب (باز یا بسته)، انجام دقیق مراحل جراحی توسط تیم متخصص، و رعایت مراقبت‌های پس از عمل، نقش کلیدی در کاهش عوارض و تسریع بهبودی دارند. با آگاهی از نکات کلیدی قبل، حین و بعد از جراحی، بیماران می‌توانند به بهترین نتیجه درمانی برسند و از لبخندی سالم و پایدار لذت ببرند. در نهایت، مشورت با دندانپزشک مجرب و پیگیری منظم روند درمان، ضامن موفقیت و رضایت شما خواهد بود.
